«Төртүшкүл» (төрт сүйір бұрыш)

 

 

Қызықты геометриялық фигура, ол бір нүктеде төбелерімен түйіскен төрт ромб. Кескіндеме қашықтан жұлдызға ұқсайды. Ою-өрнектің дәстүрлі атауы «төрт» және «үшкүл» деген екі сөзден құралған. Екі бөліктен тұратын ою-өрнектің атауында оның бастапқы мағынасы кодталған болуы мүмкін. Түркі мәдениетіндегі «төрт» санының символикасы мынадай ұғымдарда көрінеді: әлемнің төрт жағы, жылдың төрт мезгілі және т. б., ал қазақтардағы «үшкүл» сөзі жылдам/өткір деген мағынаны білдіреді (мысалы, үшқұл ой – жылдам/өткір/ұшатын ой).
 
 

Бұл үлгі жабық симметриялық жүйе ретінде сипатталады. Ол дербес элемент ретінде және сюжеттік композицияның элементі ретінде кілем декорында, ағашты көркемдік өңдеуде және т. б. үлгілермен бірге қолданылады.

.